در دنیای امروز، رشتههای علوم ورزشی و تربیت بدنی به عنوان دو حوزه پرطرفدار و پرکاربرد شناخته شدهاند. معمولا افراد این دو رشته را با هم اشتباه میگیرند که دلیل آن اشتراکات این دو رشته در زمینه ورزش و فعالیت بدنی است.
آیا واقعا این دو رشته یکی هستند؟ تفاوتشان در چیست؟
در این مقاله به بررسی دقیق و تخصصی دو رشته علوم ورزشی و تربیت بدنی میپردازیم، ویژگیهای هر کدام را بررسی کرده و تفاوتهایشان را بیان میکنیم.
در ابتدا، دو رشته علوم ورزشی و تربیت بدنی به صورت مجزا معرفی شده و در پایان به مقایسه آنها پرداخته خواهد شد.
رشته علوم ورزشی ترکیبی از دانش علمی و مهارت عملی در زمینه های حرکت، فعالیت جسمی و سلامت بدنی انسان است. برسی آناتومی بدن انسان و عملکرد فیزیولوژیک از حوزه های مطالعاتی این رشته محسوب میشوند که به برسی نقش و تاثیر حرکات ورزشی بر بدن انسان می پردازد.
از آنجایی که ورزش و فعالیت بدنی به شیوه درست و اصولی از پایه های اصلی و مهم سلامت و شادابی جامعه است؛ به همین علت برای سلامت جامعه علاوه بر علم پزشکی، نیازمند علمی هستیم که به سلامت فیزیکی افراد نیز کمک کند. در حقیقت از اهداف رشته علوم ورزشی پیشگیری از بروز نارسایی ها و اختلالات جسمی و ارائه دهنده راهکار هایی برای سلامتی جسم و روان است.
از طرفی دیگر جامعه به مربیانی نیاز دارد که ورزشکاران ملی را با استفاده از دانش خود و امکاناتی که در اختیار دارند آموزش دهند که زمینه پیشرفت آنها را فراهم و مدال آوری و افتخار آفرینی شان نیز ممکن شود.
دانشجویان این رشته با فعالیت های مرتبط با حوزه ارگونومی آشنا میشوند و یاد میگیرند که چگونه باید از آسیب های جسمانی جلوگیری کنند. طرز صحیح نشستن و راه رفتن و بلند کردن اجسام از جمله این فعالیت ها است.
آموختن آنتروپومتری نیز از اهداف آموزش رشته علوم ورزشی است که به اندازه گیری بخش های مختلف بدن انسان و اندازه گیری میز و ارتفاع آن در مقایسه با وضعیت بدنی افراد می پردازد که به آناتومی بدن انسان آسیبی وارد نشود.
از اهداف دیگر این رشته می توان به یادگیری برسی شاخص توده بدنی، برسی وضعیت چربی و عضلات بدن اشاره کرد. متخصصان این رشته به دنبال آسیب شناسی نیز میروند؛ مانند برسی نحوه صحیح راه رفتن، فاصله بین زانوها، زانو پرانتزی و یا ضبدری، برسی علت وجود این مشکلات در برخی افراد و ارجاع آنها به متخصصان.
با توجه به اینکه افراد در این رشته با ورزش و فعالیت فیزیکی سر و کار دارند، طبیعتا برای تحصیل و اشتغال در این رشته علاوه بر علاقه و استعداد، توانایی و سلامت جسمی و روحی مانند نداشتن مشکلات تنفسی شدید، مشکلات قلبی، مشکلات مغزی، بیماریهای اعصاب و روان و... نیز ضروری است. برای اثبات سلامتی نیاز است گواهی تندرستی ارائه شود.
شروط دیگر برای ورود به این رشته عبارتاند از:
این رشته یکی از رشتههای مرتبط با علوم انسانی است. هر داوطلب علاقهمند میتواند از کنکور هر سه گروه آزمایشی علوم تجربی، ریاضی و فیزیک و علوم انسانی، رشته علوم ورزشی را انتخاب کند و در دانشگاه تحصیل کند و فارغالتحصیل شود.
ورود به این رشته در برخی دانشگاهها مانند دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علمی کاربردی و غیرانتفاعی با سوابق تحصیلی و بدون نیاز به کنکور نیز امکانپذیر است.
داوطلبانی که از پذیرفتهشدگان رشته علوم ورزشی در آزمون سراسری یا از متقاضیان دورههای بدون کنکور هستند، باید در آزمون عملی نیز شرکت کنند. این آزمون معمولا در شهریورماه برگزار میشود و مواردی مانند تنفس، کنترل تعادل و خستگی داوطلب کنترل میشوند.
موارد آزمون عملی عبارتاند از:
دانشجویان دوره کارشناسی رشته علوم ورزشی باید ۱۳۳ واحد درسی را طی ۸ ترم و در طول ۴ سال بگذرانند. برخی از واحدها علمی و برخی عملی هستند:
فارغالتحصیلان میتوانند در حوزههایی مانند مربیگری حرفهای، مشاوره ورزشی، فیزیوتراپی ورزشی، تحقیقات و تغذیه ورزشی، یا کارشناس ورزشی در وزارت ورزش، وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، دانشگاهها، مراکز ورزشی و مراکز توانبخشی فعالیت کنند. همچنین در صورت داشتن سرمایه کافی و شرایط مناسب میتوانند باشگاه ورزشی خود را تاسیس کنند.
رشته تربیت بدنی تلفیقی از چند رشته مانند زیستشناسی، پزشکی، مدیریت، فیزیولوژی و جامعهشناسی است. این رشته با هدف تربیت و آموزش متخصصانی طراحی شده است که بتوانند در زمینه بهبود و تقویت سلامت جسمی و روحی به جامعه خدمت کنند و باعث ارتقا سطح سلامت در جامعه شوند.
اهداف اصلی رشته تربیت بدنی شامل ارتقا آمادگی جسمانی، ترویج ورزش و فعالیت بدنی، پرورش مهارتهای حرکتی و آموزش ورزش در محیطهای آموزشی است.
برای ورود به رشته تربیت بدنی سه راه وجود دارد:
برای پذیرش در دانشگاههای تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان هر سال علاوه بر کنکور سراسری، یک آزمون عملی نیز برگزار میشود. ثبت نام آزمون در تیرماه و نتایج نهایی همزمان با سایر رشتهها اعلام میشود.
نکته: فقط داوطلبانی که در کنکور سراسری حضور داشتهاند، میتوانند در آزمون عملی شرکت کنند.
در آزمون عملی رشته تربیت بدنی، ۸ تست ورزشی برای کنترل سلامت افراد بررسی میشوند:
رکورد در آزمون عملی بیاهمیت است؛ مهم آن است که تستها در زمان استاندارد انجام شوند.
دوره کارشناسی این رشته شامل ۱۳۳ واحد درسی است که معمولا ۸ ترم و ۴ سال طول میکشد:
زمینه کاری رشته تربیت بدنی بیشتر در حوزه آموزش و تدریس ورزش در مدارس، مراکز علمی و آموزشگاهها و همچنین مربیگری در سازمانها و نهادهای مرتبط است.
همانطور که متوجه شدید شباهت زیادی میان رشته علوم ورزشی و تربیت بدنی وجود دارد؛ اما تفاوتهایی نیز دارند که این دو را از هم متمایز میکنند:
| ویژگیها | رشته تربیت بدنی | رشته علوم ورزشی |
|---|---|---|
| حوزه مطالعاتی | محدود | گسترده |
| دیدگاه | عملی و آموزشی | علمی و پژوهشی |
| تاکید | آموزش عملی | پژوهش |
| آزمون عملی | دارد | دارد |
| بازارکار | مشخصتر | متنوع |
| درآمد | متوسط | خوب |
مهندسی حرفهای کامپیوتر چیست و چه تفاوتی با مهندسی کامپیوتر دارد؟ در عصر نوین که تکنولوژی و فناوری با شتابی بیسابقه و بیمانند در ...
آکادمی مشاوره تحصیلی و کنکور میثم نجات خواه ، با بیش از 15 سال سابقه و بیش از 2000 دانش آموز در سراسر کشور
